Thi Công Cột Quy Trình Và Cách Xử Lý Sự Cố Đúng Chuẩn – Hướng Dẫn Chi Tiết Từ A Đến Z

Thi Công Cột: Quy Trình Và Cách Xử Lý Sự Cố Đúng Chuẩn là một trong những khía cạnh quan trọng nhất trong ngành xây dựng, đặc biệt là trong các công trình bê tông. Để đảm bảo rằng công việc xây dựng diễn ra suôn sẻ và đạt tiêu chuẩn an toàn, quy trình thi công cột cần phải được thực hiện một cách bài bản và hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc về từng bước của quy trình này, từ công tác chuẩn bị đến việc xử lý các sự cố có thể xảy ra.

Công tác chuẩn bị trước khi tiến hành thi công cột

Công tác chuẩn bị là bước đầu tiên và cũng là một trong những bước quan trọng nhất trong quy trình thi công cột. Việc chuẩn bị đầy đủ không chỉ giúp cho quá trình thi công được diễn ra thuận lợi mà còn đảm bảo an toàn cho công nhân làm việc.

Công tác chuẩn bị

1. Giai Đoạn Chuẩn Bị Thi Công Cột Bê Tông Cốt Thép:

• Bản Vẽ Thi Công:

  • Sử dụng bản vẽ thi công đã được phê duyệt, đảm bảo đầy đủ thông tin kỹ thuật.

  • Bản vẽ “đề tay” thép chi tiết: Xác định chính xác chiều dài, số lượng, chủng loại thép theo thiết kế và báo giá.

• Gia Công Thép:

  • Thực hiện gia công thép theo bản vẽ shop đã được duyệt, đảm bảo kích thước và hình dạng chính xác.

• Chuẩn Bị Vật Tư và Thiết Bị:

  • Giàn giáo, cốp pha: Đảm bảo số lượng và chất lượng phù hợp.

  • Máy móc thiết bị: Máy cắt thép, máy uốn thép, đầm dùi, xe rùa.

  • Vật tư: Cát, đá, xi măng, máy trộn bê tông (nếu trộn tại chỗ).

  • Bê tông thương phẩm: Lựa chọn nhà cung cấp uy tín (nếu sử dụng bê tông trộn sẵn).

• Tập Kết Vật Tư:

  • Tập kết đầy đủ vật tư đến vị trí thi công cột.

2. Định Vị Tim Trục Cột:

• Chuẩn Bị:

  • Bản vẽ thi công: Xác định tim, trục, vị trí và kích thước cột.

  • Dụng cụ: Thước đo, bút xóa, dụng cụ bật mực, máy toàn đạc.

• Định Vị:

  • Sử dụng máy toàn đạc để định vị chính xác vị trí và hình dạng cột, các mốc đặt ván khuôn.

  • Đánh dấu vị trí cột bằng bút xóa và bật mực.

• Kiểm Tra Vị Trí Cốt Thép:

  • Đảm bảo cốt thép nằm đúng vị trí, cách mực định vị 25mm (lớp bê tông bảo vệ).

  • Điều chỉnh vị trí cốt thép (nhấn thép) nếu sai lệch.

  • Xử lý cốt thép lệch vị trí: Cắt bỏ và khoan cấy lại bằng Sika Dur 731 hoặc Ramset (tham khảo tiêu chuẩn và bản vẽ).

3. Vệ Sinh Chân Cột:

• Loại Bỏ Bùn Đất, Bê Tông Cũ:

  • Dùng búa gõ, bàn chải sắt để làm sạch cốt thép.

• Tạo Nhám Chân Cột:

  • Sử dụng máy đục bê tông để tạo nhám bề mặt bê tông cũ (khoảng 10mm).

  • Tham khảo thông số máy đục bê tông (ví dụ: máy đục Anh Lộc).

• Vệ Sinh Bề Mặt:

  • Sử dụng máy xịt áp lực để rửa sạch bề mặt chân cột.

4. Công Tác Bật Mực và Kiểm Tra:

• Mực Định Vị:

  • Bật mực ngoài trục chính, thêm trục gửi (< 1000mm) để kiểm tra và nghiệm thu sau khi lắp dựng cốp pha.

  • Bật mực chân cột kéo dài thêm 200-500mm để dễ kiểm tra.

  • Đối với vị trí khó búng mực, căng dây theo tim trục để kiểm tra.

Lắp dựng cốt thép

1. Kiểm Tra Vật Tư Thép và Chuẩn Bị Gia Công:

• Kiểm Tra Bản Vẽ:

  • Sử dụng bản vẽ thi công đã được phê duyệt để kiểm tra chủng loại, mác thép, kích thước và số lượng thép cần dùng.

  • Mục tiêu: Đảm bảo không có sự nhầm lẫn về vật liệu, tránh sai sót trong quá trình thi công.

• Hình Ảnh & Cách Thức Gia Công Thép:

  • (Chèn hình ảnh minh họa: cắt thép, uốn thép, kéo thép, các dạng gia công thép khác)

  • Thực hiện gia công thép theo đúng bản vẽ shop, đảm bảo kích thước, hình dạng và số lượng chính xác.

• Yêu Cầu Về Cốt Thép:

  • Đúng Tiêu Chuẩn: Sử dụng đúng số liệu, chủng loại, đường kính, kích thước, số lượng và vị trí theo thiết kế.

  • Sạch Sẽ: Cốt thép phải sạch, không han gỉ, không dính bẩn, đặc biệt là dầu mỡ.

• Lưu Ý Khi Gia Công:

  • Tránh Biến Đổi Tính Chất: Cắt, uốn, kéo, hàn thép phải đảm bảo không làm thay đổi tính chất cơ lý của thép.

  • Nhấn Cổ Chai: Đối với thép đường kính >=D18, bắt buộc phải nhấn cổ chai (ngay vị trí nối thép).
    (Chèn hình ảnh minh họa: nhấn cổ chai thép)

2. Lắp Đặt Cốt Thép Cột:

• Lắp Đặt Giàn Giáo:

  • Lắp đặt giàn giáo tại vị trí cột, đảm bảo phù hợp với chiều cao cột và an toàn.

  • Lưu ý: Thi công trên cao phải đeo dây an toàn.

• Lắp Đặt Thép Chủ:

  • Đưa các thanh thép đã gia công vào đúng vị trí, chiều dài nối theo bản vẽ thiết kế.

  • Buộc Thép Nối: Buộc ít nhất 3 vị trí (hai đầu và giữa) của mối nối bằng dây thép mềm d=1mm (kẽm).
    (Chèn hình ảnh minh họa: buộc thép nối)

• Tiêu Chuẩn Nối Thép:

  • Trên mặt cắt ngang, không nối quá 25% diện tích tổng cốt thép với thép tròn trơn và không quá 50% với thép có gân.

• Lắp Đặt Đai Cột:

  • Đánh Dấu Vị Trí Đai: Dùng thước đo và đánh dấu khoảng cách đai trên thép cột theo bản vẽ.

  • Đảo Chiều Nối Đai: Đai cột phải được đảo chiều nối mối trước khi đưa vào cột.

  • Cố Định Đai Định Hình: Cố định 1 đai định hình trên đỉnh để giữ vị trí các thanh thép.

  • Buộc Đai: Buộc các đai còn lại từ dưới lên trên.
    (Chèn hình ảnh minh họa: lắp đặt đai thép cột)

• Chống Tăng và Cố Định:

  • Sử dụng chống tăng và cáp để giữ cho cột thẳng, tránh nghiêng ngả.

  • Con Kê: Đặt con kê có chiều dày 25mm @1000-1500mm để đảm bảo khoảng cách lớp bảo vệ.

3. Nghiệm Thu Cốt Thép Cột:

• Kiểm Tra: Mời giám sát đến nghiệm thu cốt thép cột sau khi lắp đặt xong.
  (Chèn hình ảnh minh họa: nghiệm thu cốt thép)

4. Lưu Ý Quan Trọng:

• Bu Lông Cột: Không hàn bu lông cột lên thép chủ cột.

• Tránh Cắt Đai: Tuyệt đối không cắt đai cột khi đặt bu lông.

• Thép Đà: Nếu có thép đà thì phải đặt chờ theo thiết kế.

Quá trình thi công cột đúng chuẩn

2.1 Lắp dựng ván khuôn cột

Chia làm 3 loại: Cột diện tích <=300mm, Cột tiết diện 400-550mm, Cột tiết diện >550mm.

2.1.1 Cột bê tông có tiết diện <300x300mm

Chuẩn Bị Vật Liệu và Gia Công Ván Khuôn

Để bắt đầu quá trình lắp dựng ván khuôn cột bê tông, chúng ta cần chuẩn bị đầy đủ vật liệu và thiết bị như ván khuôn (gỗ, thép, ván phủ phim), xà gồ, máy cắt, búa, đinh, dây dọi, máy hàn. Ván khuôn cần được gia công thành từng mảng: 2 tấm ván bằng kích thước cột và 2 tấm lớn hơn (kích thước cột + chiều dày ván khuôn + xà gồ). Tiếp theo, cần định vị chân cột bằng cách đóng 4 miếng bổ xung quanh, cách mép mực cột 18mm (tương đương chiều dày ván khuôn) để đảm bảo ván khuôn không bị lệch so với tim trục đã định vị.

Lắp Dựng và Cố Định Ván Khuôn

Sau khi chuẩn bị xong, tiến hành lắp đặt giàn giáo phù hợp với chiều cao cột. Dựng các mảng ván khuôn đã gia công, đảm bảo kích thước chính xác. Đối với cột cao từ 4m trở lên, cần để lỗ mở để dùi bê tông (kích thước 200x300mm, cách chân cột 2000mm) và lỗ vệ sinh ở chân cột. Tiếp theo, lắp ghép các mảng ván khuôn phía trong trước rồi đến các mảng phía ngoài và dùng máy hàn chấm để liên kết. Sau đó, lắp gông và nêm chặt. Cần lắp đặt xà gồ (50x50x1.2mm) ở 2 bên góc mỗi mặt ván khuôn và dùng ti gông để cố định. Khoảng cách ti gông là @150mm từ chân cột và @500-600mm cho các ti gông tiếp theo. Sử dụng chống tăng để giữ cho cột không bị nghiêng ngả.

Căn Chỉnh, Kiểm Tra và Nghiệm Thu

Sau khi lắp đặt xong ván khuôn, tiến hành căn chỉnh độ đứng của cột bằng cách điều chỉnh chống tăng. Sử dụng thước và dây dọi để kiểm tra độ thẳng đứng, dây dọi được đặt ở cả 2 phía mặt cột. Khi cột đã đạt độ thẳng đứng yêu cầu, mời giám sát đến nghiệm thu ván khuôn. Lưu ý, không được gỡ bỏ dây dọi để dùng kiểm tra lại sau khi đổ bê tông. Việc tuân thủ các bước trên giúp đảm bảo chất lượng và độ chính xác của cột bê tông.

2.1.2 Cột kích thước tiết diện 400-550mm

 Chuẩn Bị Vật Liệu và Định Vị Chân Cột

Để bắt đầu quá trình lắp dựng ván khuôn cột bê tông có tiết diện từ 400-550mm, cần chuẩn bị các vật liệu và thiết bị như: ván khuôn, xà gồ, máy cắt, búa, đinh, dây dọi,… Ván khuôn sẽ được gia công thành từng mảng có kích thước bằng kích thước của 1 mặt cột. Tiếp theo, chúng ta sẽ định vị chân cột bằng cách đóng 4 miếng bổ xung quanh chân cột, cách mép mực cột 18mm (tương ứng với chiều dày của ván khuôn). Điều này giúp đảm bảo ván khuôn chân cột không bị lệch so với tim trục đã được định vị.

Lắp Dựng Ván Khuôn và Cố Định

Sau khi chuẩn bị xong, chúng ta sẽ lắp dựng giàn giáo phù hợp để thi công ván khuôn cột. Tiến hành dựng ván khuôn đã được gia công sẵn, phù hợp với kích thước cột. Đối với cột có chiều cao từ 4m trở lên, cần để lỗ mở để dùi bê tông (kích thước 100x200mm) và có lỗ mở ở chân cột để vệ sinh trước khi đổ bê tông. Tiếp theo, dựng lần lượt các mảng ván khuôn phía trong rồi đến các mảng phía ngoài và dùng máy hàn chấm để liên kết chúng lại với nhau, sau đó lắp gông và nêm chặt (sử dụng ti gen 16d + bắt chuồn). Đối với cột có tiết diện từ 400-550mm, chúng ta gia công kẹp 2 cây xà gồ 50x50x1.2mm ở 2 bên và 1 cây ở giữa (nếu dùng ván cũ thì gia cố thêm 2 cây ở giữa).

Căn Chỉnh, Nghiệm Thu và Lưu Ý

Chúng ta sẽ sử dụng 2 ti gông ở 2 mặt cột với khoảng cách ti gông đầu tiên cách chân cột @200mm, các ti gông tiếp theo từ chân cột đến 2500mm cách nhau @400-500mm, từ 2500mm trở lên cách nhau @700mm. Đồng thời, dùng chống tăng để đỡ tránh cột bị nghiêng ngả. Nếu cột có tiết diện 550mm và chiều cao >4000m thì ta xuyên ti cột, khoảng cách từ chân đến 2500mm chia làm 3 đoạn (ti xuyên dùng sắt d8). Sau khi dựng cốp pha xong, chúng ta tiến hành căn chỉnh độ đứng của cột, dùng máy hàn hàn chấm cố định 2 cây xà gồ 2 góc @500mm. Để kiểm tra độ thẳng đứng của cột, dùng thước và dây dọi ở cả 2 phía mặt cột. Sau khi cột đạt độ thẳng đứng yêu cầu, mời giám sát nghiệm thu. Lưu ý quan trọng là không được gỡ bỏ dây dọi để còn kiểm tra lại sau khi đổ bê tông.

2.1.3 Cột kích thước tiết diện >550mm

Chuẩn Bị và Lắp Dựng Ván Khuôn

Để bắt đầu công việc lắp dựng ván khuôn cột bê tông có tiết diện lớn hơn 550mm, chúng ta cần chuẩn bị đầy đủ các vật liệu và thiết bị như: ván khuôn, xà gồ, máy cắt, búa, đinh, dây dọi,… Ván khuôn sẽ được gia công thành từng mảng có kích thước bằng với một mặt cột. Tiếp theo, tiến hành lắp dựng giàn giáo phù hợp để thuận tiện cho quá trình thi công ván khuôn. Sau đó, dựng các mảng ván khuôn đã được gia công, đảm bảo chúng phù hợp với kích thước cột. Lưu ý, với cột có chiều cao từ 4m trở lên, cần để lỗ mở để dùi bê tông (kích thước 200x300mm) và mở lỗ ở chân cột để vệ sinh trước khi đổ bê tông.

Lắp Ghép và Gia Cố Ván Khuôn

Sau khi lắp dựng các mảng ván khuôn, chúng ta sẽ dựng lần lượt các mảng phía trong trước, rồi đến các mảng phía ngoài. Sử dụng máy hàn chấm để liên kết 4 mảng này lại với nhau, sau đó lắp gông và nêm chặt. Đối với cột có tiết diện lớn hơn 550mm, cần gia công kẹp 2 cây xà gồ 50x50x1.2mm ở 2 bên và thêm các xà gồ đứng ở giữa với khoảng cách @200mm. Nếu cột có kích thước khoảng 800mm, ta cần dùng ti chuồn xuyên cột. Lưu ý rằng, ti ren phải được bọc ống nhựa để dễ dàng tháo cốt pha sau này, khoảng cách xuyên ti bằng với khoảng cách ti gông.

Căn Chỉnh, Kiểm Tra và Nghiệm Thu

Tiếp theo, sử dụng 2 ti gông ở 2 mặt cột với khoảng cách ti đầu tiên cách chân cột @200mm, các ti còn lại cách nhau @400mm. Đồng thời, dùng chống tăng để chống đỡ và tránh cột bị nghiêng ngả. Ở mỗi góc cột, dùng máy hàn để hàn khóa cố định 2 cây xà gồ @500mm. Để kiểm tra độ thẳng đứng của cột, chúng ta sử dụng thước và dây dọi ở cả 2 phía mặt cột (mỗi mặt đặt 2 dây dọi). Sau khi cột đã được căn chỉnh và đạt độ thẳng đứng yêu cầu, mời giám sát đến nghiệm thu. Cuối cùng, kiểm tra lại các chống tăng và ván khuôn so với mực trục để đảm bảo mọi thứ đều chính xác.

Sự cố xảy ra khi đổ bê tông cột

Bung cốt pha góc khi đổ bê tông:

– Tạm ngưng đổ bê tông chống chổi , gia cố hàn lại khu vực bị bung.

– Nếu bị bung nặng không sử lý được tạm ngưng vị trí cột. Tháo cốt pha ra vệ sinh sạch sẽ, ghép ván khuôn đổ lại. – Cột >500 mm khi đổ bê tông được 1000mm-1500mm phải kiểm tra phương thẳng đứng.

– Khi đang đổ bê tông gặp hiện tượng xì nước trong ván khuôn. Sử dụng giấy thấm nước bịt lại khu vực bị xì nước.

– Cột bê tông bị phình:<=20mm dừng lại gia cố và tiếp tục đổ.

Một số lỗi khi thường gặp khi đổ cột bê tông:

– Cột bị rỗ nhẹ không ảnh hưởng đến kết cấu.

– Cột bị rỗ nặng ảnh hưởng kết cấu.

Cách xử lý một số lỗi thường gặp khác

Cách sử lý ta trộn nước +xi măng + bột trét ngoài ( hoặc xi măng trắng ) theo tỉ lệ phù hợp màu bê tông rồi trám lên và lấy xốp xoa nhẹ. Ta đục tẩy hết chỗ rỗ vệ sinh sạch sẽ đóng ván khuôn và đổ sika grout. Nếu tháo bê tông cột bị phình >20mm ta dùng máy cắt, đục phần bị phình ra rồi tô trám lại. Cột bê tông khi đổ xong cho phép độ ngả ( 1000mm không quá 5mm, tổng chiều cao cột không quá 10mm).

Lưu ý: chọn cường độ bê tông đổ cột phụ thuộc vào cấu kiện dầm sàn.

Kết luận

Thi Công Cột: Quy Trình Và Cách Xử Lý Sự Cố Đúng Chuẩn là một lĩnh vực đầy thách thức nhưng cũng rất thú vị trong ngành xây dựng. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quan và chi tiết về quy trình thi công cột, từ công tác chuẩn bị đến xử lý sự cố. Việc nắm rõ quy trình và biết cách ứng phó với sự cố sẽ giúp bạn thực hiện công việc của mình một cách hiệu quả và an toàn hơn. Hãy luôn chú ý và áp dụng những kiến thức này vào thực tế để mang lại giá trị tốt nhất cho mỗi công trình bạn tham gia.

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN XÂY DỰNG HOÀNG THIÊN NAM

Trụ sở chính	Số 95 Nguyễn Đức Cảnh – P. Thắng Lợi – Tp. BMT – ĐakLak
Hotline	931.277.277
Website	hoangthiennam.vn
Fanpage	Xây Dựng HOÀNG THIÊN NAM
Email	xaydunghoangthiennam@gmail.com